Жүк ташуучулар Бишкектеги жол кире акысын көтөрүүнү суранышууда

07.06.2023 - Жүк ташуучу компаниялардын коомдук бирикмесинин өкүлү болгон жүк ташуучу фирмалар өлкө жетекчилигине кайрылып, коомдук тармактагы кырдаалга көңүл бурууну суранышты.

Пресс-конференциянын жүрүшүндө алар борбор калаанын автопаркын 1000 автобус менен толуктоого байланыштуу тынчсыздануусун билдиришти. «Альянс Бус» ассоциациясынын төрагасы Григорий Николаиди борбордо чоң автобустар үчүн тийиштүү инфраструктуранын жоктугун баса белгиледи. Акыркы токтоочу пункттар, бурула турган жерлер жок, болгону эки метан май куюучу станциялар бар.

«БПЦДС» ЖЧКсынын башкы директору Кубанычбек Исманов шаардык жүргүнчүлөрдү ташуу-чыгашалуу тармак экенин белгиледи. Акыркы жылдары бир нече жеке жүк ташуучу компаниялар транспорттун баасы белгиленген тарифтерден ашып кеткендиктен банкрот болушту. Муниципалдык ишканалардан айырмаланып, жеке автобус компаниялары көбүнчө насыя каражаттары менен сатылып алынган автобустардын баасын жабышы керек. Кыргызстанда Жүк ташуу тарифтери КМШ өлкөлөрүнүн ичинен эң төмөн болуп саналат. Керектүү адистердин саны жок. Ташуучу фирмалардын өкүлдөрү транспорт департаментине жана мэрияга каттамдарды оптималдаштырууну жана каттамдарда так, түшүнүктүү жана адилеттүү иштөө шарттарын орнотууну сунушташты. Бирок, муниципалитеттен жаңы автобустар келсе, Транспорт департаменти жана мэрия өз кызыкчылыктарын эске алып, башка жеке жүк ташуучулардын кызыкчылыгын эске албай, жаңы каттамдарды иштеп чыгууда, - деп белгиледиал.

«Эко жүргүнчүлөрдү ташуу» ЖЧКсынын башкы директору Рустам Ташиев КММ, запастык тетиктер, шиналар жана башка чыгымдар кымбаттаса, коомдук транспорттун тарифтери жогоруламайынча жашоо жана шаардыктарга кызмат көрсөтүү кыйын болорун баса белгиледи. Ал түшүндүргөндөй, жүргүнчүлөрдү ташуу тарифтери үч негизги компонентти камтыйт: КММ чыгымдары, айдоочулардын эмгек акысы жана транспорт каражаттарынын амортизациясы. Мындан тышкары, башка чыгымдар бар, алардын арасында 8 чакырым сайын кыймылдаткычтын майын алмаштыруу, 40 миң чакырым сайын редуктордун майын алмаштыруу жана башка суюктуктарды алмаштыруу бар. Ошондой эле дөңгөлөктөрдү мезгилдүү алмаштыруу керек. Техникалык тейлөө жана оңдоо транспорттук чыгымдардын олуттуу статьясы болуп саналат. Жолдордун тегиз эместигинен жана асфальтталган беттердин жоктугунан күн сайын унаалар бузулуп калат.

Кубанычбек Исманов өткөн жылы тарифтерди күндүзү 25 сомго, кечинде 30 сомго чейин көтөрүүнү суранышканына нааразылыгын билдирген.бирок анын жыйынтыгында 15 сомго чейин гана жогорулатуу бекитилген. Ошол эле учурда күйүүчү майдын баасы кескин жогорулап, инфляция жогорулап, айдоочулардын артта калышына жана кетишине алып келди.

Рустам Ташиев билдиргендей, 8-июнда Бишкек шаардык кеңешинде жүргүнчүлөрдү коомдук ташууга тарифтер жана тарифтерди дифференциациялоо жөнүндө токтом долбоору каралат. Ал процессти саясатташтыруу мүмкүндүгүн шылтоолоп, бул долбоордун өтүшүнө байланыштуу тынчсыздануусун билдирди. Рустам Ташиев бул маселеде акыл-эстүүлүк керектигин белгилеп, тарифтерди көтөрүү боюнча токтом долбоорун кабыл алууну өтүнүп, Экономика министрлиги бул маселе боюнча оң корутунду бергенин жана тарифтерди көтөрүүдөн баш тартуу Бишкектеги коомдук транспорттун өнүгүшүнө терс таасирин тийгизерин белгиледи.

Пресс-конференциянын катышуучулары коомдук транспортту жакшыртуу жана калкка сапаттуу кызматтарды көрсөтүү үчүн бир катар чараларды көрүү зарылдыгын белгилешти. Алар тарифтерди жогорулатуу, ыңгайлуу транспортту сатып алуу, накталай эмес эсептешүүлөрдү киргизүү, коомдук транспортту санариптик жабдуулар менен жабдуу, бөлүнгөн тилкелерди уюштуруу, айдоочулардын эс алуусу жана тамактануусу үчүн орундары бар акыркы унаа токтотуучу жайларды түзүү, контролдук-диспетчердик пункттарды орнотуу, ошондой эле транспорттун бурулушу үчүн орундарды камсыз кылуу маселелерин кароого чакырышты.

Белгилей кетсек, 25-жылдын 2023-январында Бишкекте коомдук транспорттун тарифин жогорулатуу долбоору коомдук талкууга коюлган. Мэриянын сунушунда автобустар менен троллейбустар үчүн 15 сом, күндүз жана кечинде кичи автобустар үчүн 21 сом жана 32 сом тариф көрсөтүлгөн. Бирок тарифтерди көтөрүү боюнча долбоорду мэрия 1-мартта артка кайтарып алган.

Бишкекте коомдук транспортто жүрүүгө тарифтердин абалы андан ары кароону жана коомдук транспорттун туруктуу иштешин камсыз кылуу жана шаардыктардын керектөөлөрүн канааттандыруу үчүн тиешелүү чараларды көрүүнү талап кылат.